بسیاری از ما در فصل پاییز هنگام مشاهده علائمی مانند آبریزش بینی یا گلودرد می‌گوییم سرماخورده‌ایم. اما آیا نشانه‌های اینچنینی همواره به معنی ابتلا به یک سرماخوردگی ساده است، یا پای بیماری‌های جدی‌تری مانند آنفلوانزا یا کرونا درمیان است، نشانه‌های آلرژی پاییزی چه تفاوتی با سرماخوردگی دارد؟ یاهولایف، در گزارشی با استفاده از نظر متخصصان علائم و روش‌های درمان بیماری‌های شایع فصل پاییز از سرماخوردگی تا آنفلوانزا، کرونا و آلرژی فصلی را بررسی کرده است.

آنفلوآنزا

گلودرد، آبریزش یا گرفتگی بینی و سرفه همگی علائم مشترک آنفلوآنزا و سایر ویروس‌های تنفسی‌اند. بیماری آنفلوآنزا معمولا به جای اینکه آرام‌آرام ظاهر شود به‌یکباره سراغمان می‌آید و احتمالا با تب، خستگی شدید و دردهای عضلانی همراه است. 

اندرو پکوز، استاد دانشکده پزشکی عمومی جانز هاپکینز بلومبرگ، در کنفرانس مطبوعاتی که دوم اکتبر در دانشگاه جانز هاپکینز برگزار شد، گفت: «احتمالا در ماه نوامبر شاهد افزایش ابتلا به آنفلوآنزا خواهیم بود.» همچنین مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در ایالات متحده و بنیاد ملی بیماری‌های عفونی در کنفرانس سالانه‌ای، که در ۲۵ سپتامبر برگزار کرد، و دکتر مندی کوهن، مدیر مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، اعلام کردند که احتمالا آنفلوآنزای امسال مشابه سال گذشته و معمولی است، اما آنفلوآنزای فصلی معمولی هم ممکن است به بستری‌شدن و حتی مرگ بینجامد.

پکوز می‌گوید که بیماری آنفلوآنزا ممکن است سالانه بیش از ۲۵ تا ۵۰ هزار نفر در ایالات متحده را به کام مرگ بکشاند و تمرکز ما به‌خصوص بر افراد بالای ۶۵ سال است که در مقابل این بیماری آسیب‌پذیرترند. البته ناگفته نماند که احتمال مرگ‌ومیر کودکان هم زیاد است و اعداد و ارقام سال گذشته این نکته را تایید می‌کند.

چه باید کرد؟

همه افراد به جز نوزادان زیر شش ماه می‌توانند واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنند. این واکسن همه ساله برای مقابله موثرتر با آنفلوآنزا تولید و به‌روز می‌شود. این واکسن می‌تواند احتمال ابتلا به ویروس را کاهش دهد، اما نکته مهم‌تر این است که پس از ابتلا به بیماری خطر عوارض جدی را کاهش می‌دهد. طبق آمارها ۸۰ درصد کودکانی که سال گذشته براثر آنفلوآنزا جانشان را از دست دادند واکسینه نشده بودند. 

واکسن آنفلوآنزا و کووید-۱۹ را می‌توانید هم‌زمان در یک بازو یا هر دو بازو تزریق کنید و خطری متوجه‌تان نیست. سازمان غذا و دارو مجوز واکسن اسپری بینی آنفلوآنزا را هم صادر کرده است، اما این واکسن تا فصل آینده وارد بازار نمی‌شود. هنگام ابتلا به بیماری به متخصص یا پزشک مراجعه کنید. مصرف داروهای ضد ویروسی، که شدت و طول بیماری را کاهش می‌دهند، برای افرادی که به نوع شدید آن مبتلا شده‌اند بهبوددهنده است. 

علائم کرونا

علائم کووید-۱۹ اغلب مشابه بیماری آنفلوآنزا است و با گرفتگی و آبریزش بینی، گلودرد، سرفه، دردهای عضلانی، خستگی و تب یا لرز همراه است. اما برخلاف آنفلوآنزا، کووید-۱۹ به‌تدریج شروع و کم‌کم وخیم‌تر می‌شود، همچنین از دست دادن حس بویایی یا چشایی از علائم مخصوص کووید است که در آنفلوآنزا شایع نیست.  

کارشناسان احتمال می‌دهند که شیوع کرونا «معمولی» و مانند سال گذشته است. اما کوید، برخلاف سایر ویروس‌های تنفسی، از الگوهای فصلی پیروی نمی‌کند و ممکن است در تابستان نیز شایع شود. با این همه، پس از تولید واکسن کووید، انتظار می‌رود مرگ‌ومیر یا نرخ بستری کمتری را شاهد باشیم. البته کوهن می‌گوید در مقایسه با آنفلوآنزا کووید همچنان با مرگ‌ومیر و بستری‌شدن بیشتری همراه است. 

راه‌های مقابله با کووید

همه افراد به جز نوزادان زیر شش‌ماه می‌توانند واکسن به‌روزشده کووید-۱۹ را دریافت کنند که مانند واکسن آنفلوآنزا هر پاییز مجددا به‌روز‌رسانی می‌شود. پکوز می‌گوید ویروس‌ها همچنان به تکثیر، جهش و تغییر ادامه می‌دهند، در حالی که واکسن‌ها تغییر چندانی ندارند، اما در حال حاضر واکسن کووید-۱۹ با ویروس‌ها منطبق و مفید است. 

توصیه می‌شود که افراد مسن، زنان باردار، افرادی که بیماری زمینه‌ای یا نقص ایمنی دارند حتما این واکسن را تزریق کنند. زنان باردار آن میزان ایمنی را که از تزریق واکسن کووید-۱۹ به دست می‌آورند به نوزادشان نیز منتقل می‌کنند. این واکسن علاوه بر پیشگیری از ابتلا به نرخ بستری شدن، مرگ‌ومیر ناشی از کووید یا حتی ابتلا به نوع شدید بیماری را کاهش می‌‌دهد. هنگام ابتلا داروهای ضدویروسی نوع خفیف تا متوسط آن را درمان می‌کنند. در موارد دیگر مراجعه به پزشک و متخصص ضروری است. 

علائم سرماخوردگی 

علائم سرماخوردگی اغلب با علائم کرونا یا آنفلوآنزا مشترک اما معمولا بسیار خفیف‌تر است و با آبریزش بینی یا احتقان، عطسه، گلودرد، سرفه، درد خفیف بدن و احتمالا تب خفیف همراه است. علائم سرماخوردگی برخلاف آنفلوآنزا به‌تدریج ظاهر می‌شوند و حدود دو تا سه روز پس از عفونت به اوج می‌رسند. 

سرماخوردگی در هر فصلی از سال شایع است اما با توجه به ‌اینکه افراد در پاییز و زمستان در محیط‌های سربسته دور هم جمع می‌شوند بیشتر می‌شود. بیش از ۲۰۰ ویروس تنفسی وجود دارد که می‌تواند عامل سرماخوردگی باشد. یکی از این ویروس‌های شایع «راینو ویروس‌» (rhinoviruses) است. طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در ایالات متحده، بزرگسالان به طور متوسط، سالی دو تا سه بار سرما می‌خوردند و این میزان در کودکان بیشتر است. 

در حال حاضر هیچ واکسن ضدویروس یا درمان خاصی برای سرماخوردگی در دسترس نیست، بنابراین بهترین کار این است که مراقب خودتان باشید تا علائم به‌مرور زمان از بین بروند. نوشیدن بسیار مایعات مانند آب، آب‌میوه، سوپ و آب گوشت و همچنین استراحت کافی بسیار مفید است. داروهای ضد احتقان یا آنتی‌هیستامین‌ بدون نسخه می‌تواند به بهبود علائم بیماری کمک کند. همچنین مسکن‌هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن دردهای عضلانی را کاهش می‌دهند. 

علائم آلرژی پاییزی

آلرژی‌های فصلی ویروس نیستند، اما باید به آن‌ها توجه کرد، زیرا بر سیستم تنفسی تاثیر می‌گذارند و ظاهرا شبیه دیگر بیماری‌های پاییزی‌اند. آلرژی‌های فصلی مختص بهار نیستند، آلرژی پاییزی هم بسیار رایج است و علائمی مانند خارش، آبریزش چشم، آبریزش بینی و عطسه دارد. گرده برخی از گل‌ها و گیاهان شایع در فصل پاییز یکی از عوامل ابتلا به آلرژی‌اند. گرده گل ابروسیا یکی از شایع‌ترین موارد آلرژی‌زا است. گرده این گیاه وحشی از اواخر تابستان تا اوایل زمستان یعنی «اولین یخبندان سخت سال» در اطراف ما پراکنده است. تغییرات آب و هوایی در تشدید آلرژی نقش مهمی دارد. 

را‌ه‌‌های مقابله با آلرژی

گزینه‌های بدون نسخه زیادی برای مقابله با آلرژی‌های فصلی وجود دارد که عبارت‌اند از اسپر‌ی‌های آنتی‌هیستامین بینی، اسپری سالین و اسپری استروئیدی، یا آنتی‌هیستامین‌های خوراکی مانند «فکسوفنادین» و «سیتریزین». 

کارشناسان توصیه می‌کنند که از برخی داروهای خانگی آلرژی مانند مرطوب‌کننده‌ها، مکمل‌ها و روغن‌ها اجتناب کنید، زیرا بسته به نوع حساسیتتان ممکن است علائم آلرژی را تشدید کنند.